"Zielone kosmetyki", czyli jak obliczyć zrównoważenie i wpływ na środowisko

Jaki pomysł na to mają: EcoBeauty Score, Green Score, Green Impact Index, EU Ecolabel, standardy COSMOS i Natrue

5/29/20236 min read

Jeszcze do niedawna naturalność surowców i kosmetyków była jednym z priorytetów wielu marek. Obecnie coraz bardziej liczy się zrównoważony cykl życia produktu i jego wpływ na środowisko i to należy rozumieć przez "zielone kosmetyki". Deklaracje środowiskowe są coraz częstsze, niestety równie często są zbyt ogólne i nie mają żadnego poparcia w praktycznych działaniach. Na poziomie unijnym obecnie jest procedowana dyrektywa "Green claims", która ma wymóc stosowanie weryfikowanych, naukowo potwierdzonych metod do potwierdzania deklaracji środowiskowych.

Przemysł nie pozostaje jednak bierny i sam wprowadza swoje wskaźniki do określania zrównoważoności i przyjazności dla środowiska produktów kosmetycznych.

Standardy dla kosmetyków naturalnych

W standardach COSMOS i Natrue obecne są pewne elementy wpływu na środowisko i cykl życia produktu. W obu przypadkach zwraca się uwagę na:

- korzystanie z odnawialnych surowców, pozyskiwanych zgodnie z zasadami Zielonej Chemii,

- ograniczanie greenwashingu,

- minimalizację opakowań, jak najszerszy recykling,

- ograniczanie śladu węglowego.

Nadal jednak certyfikaty te skupiają się głównie na pochodzeniu surowców i to według tego kryterium są przede wszystkim oceniane produkty.

COSMOS

Standard odnosi się zarówno do gotowych produktów, jak i surowców. Obecnie baza COSMOS mówi o ponad 250 tysiącach produktów z logo COSMOS Organic, ponad 8 tysiącami - COSMOS Natural oraz ponad 13 tysięcy certyfikowanych (COSMOS Certified) i prawie 9 tysięcy zatwierdzonych (COSMOS Approved) surowców.

Oznakowanie produktów nie jest jednolite, gdyż obok słów "COSMOS Organic" lub "COSMOS Natural" podana jest jednostka certyfikująca (np. EcoCert, BDIH, Soil Association, ICEA).

Natrue

Natrue posiada trzy poziomy certyfikacji dla produktów oraz dwia dla surowców, podobne jak w przypadku COSMOS. Dla gotowych kosmetyków jest to: produkt organiczny, produkt naturalny z udziałem organicznym i produkt naturalny.

Obecnie baza Natrue zawiera ponad 4500 certyfikowanych kosmetyków organicznych, 57 - naturalnych z udziałem organicznym i prawie 2000 organicznych oraz ponad 2000 zatwierdzonych surowców.

Oznakowanie jest jednolite, niezależnie od tego, która z dziesięciu jednostek certyfikujących wydała certyfikat.

EU Ecolabel

Od 2021 roku EU Ecolabel mogą uzyskać wszystkie kosmetyki, zarówno spłukiwane (taka kategoria była obecna od dawna) oraz niespłukiwane. Rozwój EU Ecolabel jest jednym z założeń unijnego Zielonego Ładu.

Kryteria certyfikacji Ecolabel obejmują: toksyczność dla organizmów wodnych, biodegradowalność, obecność niebezpiecznych substancji (zarówno dla człowieka, jak i środowiska), opakowania (np. niedopuszczalne jest opakowanie drugorzędowe, takie jak kartonik, a opakowanie pierwszorzędowe powinno nadawać się do recyklingu), użycie odnawialnych źródeł surowców i dopasowanie do użycia końcowego. Wymagane jest spełnianie kryteriów odnośnie oszczędzania energii. Naturalność składników nie jest tutaj kryterium podlegającym certyfikacji.

Oprócz logo Ecolabel, na opakowaniu musi się także pojawić numer licencji. Możliwe jest także logo z wyszczególnieniem specyficznych zwrotów, odnoszących się do spełniania konkretnych kryteriów (spełniania wymagań odnośnie substancji niebezpiecznych, testów oraz opakowania).

EcoBeauty Score

Koncepcja powstała w 2021 roku i została wprowadzono w życie w 2022 roku. Założycielami są koncerny L'Oreal, Unilever oraz Puig, Natura & Co, Amore Pacific, a obecnie konsorcjum liczy ponad 70 jednostek (w tym IFRA, Shiseido, Johnson&Johnson, Coty, Wella, Mibelle Biochemistry, Personal Care Product Council, Natrue, Oriflame, Colgate, P&G, Henkel, COSMED, Beiersdorf, Cosmetisc Europe, Estee Lauder, Polski Związek Przemysłu Kosmetycznego).

Ocena wpływu na środowisko opiera się na środowiskowym śladzie produktowym (PEF -product environmental footprint), wykorzystując uproszczony metodę LCA (life cycle assessment). Metoda ta jest rozwijana przez organy UE. Celem jest utworzenie bazy surowców i materiałów opakowaniowych, utworzenie systemu punktacji, do łatwego porównywania produktów, a zasady mają być przejrzyste tak, by każda firma mogła samodzielnie swój wynik obliczać.

Metodologia PEF jest nadal w fazie rozwoju, jednak ma ona być bardziej rygorystyczna niż zwykle LCA, dzięki ustanowieniu specyficznych zasad dla różnych kategorii produktów. Ważnym celem jest stworzenie takiego systemu, który umożliwi porównywanie produktów.

Zgodnie z PEF, na każdym etapie cyklu życia produktu, mierzony będzie wpływ w kilkunastu kategoriach, następnie wpływu tego samego typu na poszczególnych etapach będą sumowane i na tej podstawie wyznaczony zostanie ślad produktu.

Pierwszych ocenionych produktów można się spodziewać pod koniec tego roku. Na tym etapie dostęp do szczegółowych danych mają tylko członkowie konsorcjum.

Green Score

System Green Score został stworzony przez Estée Lauder, na bazie zasad zielonej chemii:

- Zasady 4: projektowania bezpieczniejszych chemikaliów,

- Zasady 6: projektowanie pod kątem efektywności energetycznej,

- Zasady 7: użycie zasobów odnawialnych,

- Zasady 11: analiza w czasie rzeczywistym zapobiegania zanieczyszczeniom.

Ta metodologia pomiaru stopnia zrównoważenia dla składników i produktów kosmetycznych opiera się na ocenie kilku parametrów, z których wiele opiera się klasyfikacji substancji według zasad GHS:

- znaczących dla zdrowia człowieka (toksyczność ostra, toksyczność dla oczu, toksyczność skórna),

- znaczących dla ekosystemu (bioakumulacja, trwałość, toksyczność dla organizmów wodnych);

- znaczących dla środowiska (pozyskiwanie surowców, emisja gazów cieplarnianych).

Estée Lauder oceniło już wszystkie składniki, których używają w swoich produktach (im większa liczba, tym lepiej). Przykładowo wosk pszczeli posiada wynik 93, parafina - 83, tlenek cynku - 42,7. Najniższy wynik - 39 - ma Cyclopentasiloxane.

Jak podaje Estée Lauder, Green Score będzie wykorzystywany przez firmę do podejmowania decyzji zakupowych czy odnośnie rozwoju produktów, komunikacji z dostawcami.

Green Impact Index

Swój system oceniania wpływu produktów na społeczeństwo i środowisko stworzył także Pierre Fabre. Opiera się on na oznakowaniu literami od A do D, do których przypisany jest także odpowiedni kolor.

Końcowa punktacja opiera się na ocenie w 20 kryteriach - 14 dotyczących środowiska i 6 - socjalnych. Wpływ środowiskowy stanowi 2/3 punktacji ogólnej i wynika z oceny opakowań (m.in. stosunek masy do objętości, stopień recyklingu, konsumpcja wody, eutrofizacja), receptury (naturalność, biodegradowalność, liczba składników), produkcji (użycie rozpuszczalników, uprawa ekologiczna), transportu (region pochodzenia surowca). We wpływie społecznym bierze się pod uwagę posiadaną certyfikację (np. COSMOS Organic), czy produkt wytwarzany jest we Francji, zaangażowanie społeczne.

Szczegóły przyznawania punktacji podano poniżej.

Na stronie Pierre Fabre można łatwo znaleźć ocenę Green Impact dla różnych produktów wraz z omówieniem, skąd ta ocena się wzięła. Koncern chce, aby do końca roku 2023 połowa ich produktów była oceniona jako A lub B.

Źródła:

"Zielone kosmetyki", czyli jak obliczyć zrównoważenie i wpływ na środowisko

Sprawdź ten wpis również na