SZMINKA NIE POZOSTAWIAJĄCA ŚLADÓW NA POWIERZCHNIACH
2/1/20203 min read
Przez długi czas jedną z największych wad kolorowych szminek było to, że pozostawiały ślady na powierzchniach, z którymi miały styczność, przede wszystkim naczyniach. Taki transfer kosmetyku to nie tylko zabrudzona powierzchnia, ale również ścieranie koloru z powierzchni ust oraz duża podatność na ścieranie szminki podczas jedzenia, a nawet rozmowy. Odporność na transfer można definiować jako zdolność kosmetyku do braku przenoszenia z jednej powierzchni na drugą. Pierwszą masowo produkowaną szminką odporną na transfer była Ultima II Lipsexxxy Lipcolor (później znana jako ColorStay) firmy Revlon. Prawie jednocześnie pojawił się podobny produkt L’Oréal - Colour Endure.
Jaka była historia powstania odpornych na ścieranie szminek? Na początku lat 90. XX wieku na szminkę nakładano dodatkową warstwę topu, aby zwiększyć połysk i odporność na transfer. Stosowano wtedy akrylanowe substancje filmotwórcze. Ciągle jednak chciano stworzyć produkt, który w celu zapobiegania transferowi nie wymagałby dodatkowego pokrycia. Procter&Gamble opracował formulację, w której wykorzystano lotne silikony i węglowodory (Isododecane), dzięki temu zwiększono również odporność na łamanie się sztyftów w trakcie produkcji. Revlon zastosował bardziej wyrafinowane formy silikonów, które nadawały odporność na transfer, w połączeniu z lotnymi olejami. Lotne oleje ułatwiają aplikację produktu na usta, następnie odparowują, pozostawiając odporną na ścieranie warstwę z silikonami. Kolejną próbą rozwiązania problemu transferu szminki było zastosowanie lotnych silikonów (aplikacja) i metylowanych krzemionek (nadawanie odporności na ścieranie). Technologię tę zastosowano później w tuszach do rzęs, korektorach, podkładach i cieniach do powiek, a nawet filtrach przeciwsłonecznych. Shiseido opracowało formułę płynnej pomadki odpornej na transfer, która składała się w 40% z żywicy metylowanej krzemionki, 20% składników stałych, 10% Glyceryl Triisostearate i 10% barwnika. Kolejna opatentowana receptura Procter&Gamble składała się z metylowanej krzemionki, Dimethicone, Isododecane, Cyclomethicone i barwnika.
Pierwsze szminki odporne na transfer były jednak dość suche i miały matowe wykończenie, natomiast część kobiet zdecydowanie wolała końcowy błysk. Tradycyjnie połysk nadawały nielotne oleje o dużej lepkości, ale ich wadami było pozostawianie odczucia kleistości i zmniejszały odporność na transfer. Revlon dla zwiększenia połysku zastosował specjalne silikony (tzw. silikony-plus). L’Oréal zwiększył połysk przez Phenyldimethicone. Zwiększoną odporność na transfer szminek z wysokim połyskiem zwiększa również Methacrylate Copolymer. Innym wyzwaniem było zwiększenie odporności podczas jedzenia i picia. To może być osiągnięte dzięki dodatkowi perfluoropolieterów. Największą wadą pierwszych szminek odpornych na transfer były mało przyjemne w noszeniu – ciężko było je rozprowadzać, kleiły się i łuszczyły. Jednym z rozwiązań było zastosowanie rozgałęzionych poliestrów i specjalnych kopolimerów.
Skoro jednak szminka jest odporna na transfer, czy nie będzie trudno ją zmyć podczas demakijażu? Procter&Gamble rekomendował w tym celu produkty z wazeliną lub Dimethicone. L’Oréal zaproponował płyn z Nylon-611/Dimethicone Copolymer, Dimethicone i Phenylmethicone.
Pierwszym testem odporności na transfer był „kiss-test”. Polegał on na tym, że ochotnicy stosowali produkt, odczekiwali 5 minut (na odparowanie substancji lotnych), a następnie całowali grzbiet swojej dłoni. 87% testujących w ten sposób Ultima II Lipsexxxy Lipcolor stwierdziło, że produkt zostawiał ledwie ślad na dłoni. Procter&Gamble opracował inną metodę. Transfer mierzono metodą suchego i mokrego (olejowego) przenoszenia na strukturę kolagenową, a pomiar był dokonywany spektroskopowo. Inną metodą pomiaru odporności na transfer składa się z kilku etapów: kolorymetrycznego pomiaru ust bez nałożonej szminki i ceramicznego, białego kubka, który później był dotykany ustami, aplikacji szminki na usta, odczekanie 10 minut, pomiar kolorymetryczny ust, dotknięcie ustami kubka, pomiary kolorymetryczne ust i kubka. Jako parametr do porównań wybrano jasność, a nie intensywność czerwieni. Jasność określa się w skali od 0 (czerń) do 100 (biel), a więc zmniejszanie jasność kubka świadczy o tym, że szminka została przeniesiona na kubek. Metody oparte o pomiary instrumentalne (spektroskopowe, kolorymetryczne), są dokładniejsze, bardziej obiektywne, a siła dowodu z takich pomiarów jest większa, niż tylko z obserwacji ludzi. Jeszcze lepsze efekty w udowadnianiu wszelkich deklaracji kosmetyków jest połączenie i pomiarów aparaturowych i badań aplikacyjnych (opierających się na ankietach).