Trzy pytania o niacynamid

Niacynamid

Niacynamid to popularna substncja aktywna obecna w kosmetykach. Jest to jedna z trzech substancji, które można nazwać witaminą B3 (dwa pozostałe to niacyna i rybozyd nikotynamidowy). Ma działanie rozjaśnieniające cerę, redukujące widoczność zmarszczek, zmniejsza TEWL, poprawia elastyczność skóry, działa przeciwzapalnie i sebostatyczne.

Niacynamid można znaleźć w śladowych ilościach w źródłach naturalnych, np. orzechach, warzywach korzennych czy grzybach, jednak w kosmetykach stosuje się niacynamid syntetyczny.

Czy można w naukowy sposób wyjaśnić mechanizm działania niacynamidu?

Częściowo TAK! Mechanizm, który stoi za wszystkimi zaletami działania kosmetycznego niacynamidu, nie jest w pełni poznany. Ale zwiększanie zdolności przeciwutleniających skóry jest dobrze przebadane. Polega ona na redukcji NADP+ (NADP+ jest cząsteczką, która bierze udział w syntezie więszych molekuł z mniejszych cząsteczek). Z kolei redukcja TEWL jest możliwa poprzez zwiększenie produkcji lipidów i ceramidów skórze oraz regulację cyklu odnowy komórek. Natomiast zmniejszenie widoczności zmarszczek wynika ze zwiększania syntezy kolagenu, rozjaśnienie przebarwień jest rezultatem zmniejszenia ilości pigmentu przenoszonego z melanocytów do keratynocytów.

Czy niacynamid przenika przez skórę?

Tak, niacynamid penetruje skórę, mimo iż jest cząsteczką hydrofilową. Udowodniono to w kilku badaniach in vitro. Zdolność do przenikania skóry mierzono metodą pośrednią, jako zwiększenie ilości NAD w komórkach po aplikacji na powierzchni skóry. NAD jest metabolitem niacynamidu. Niestety niewiele jest danych na temat przenikania niacynamidu obecnego w kosmetykach. Prawdopodobnie ilość przenikającego niacynamidu silnie zależy wtedy od rozpuszczalnika (masy kosmetycznej). Podczas przenikania niacynamidu może dochodzić do jego przemian chemicznych, a dokładne poznanie produktów tych reakcji nie tylko pozwoli bardziej wyjaśnić mechanim przenikania, ale także lepiej oceniać efektywność receptur.

Czy istnieją dobre badania ex vivo skuteczności działania niacynamidu?

Częściowo tak. Działanie rozjaśniające potwierdzono w kilku badaniach typu "half-face", są też badania działania niacynamidu w redukowaniu efektów fotostarzenia, ale potrzeba tu kolejnych badań klinicznych z większą ilością probantów,wiele randomizowanych, z kontrolą placebo badań wykazało znaczną poprawę tekstury skóry, elastyczności i zmniejszenia widoczności zmarszczek po aplikacji niacynamidu (5% niacynamidu w kremie używanym codziennie przez 12 tygodni).

Niacynamid w recepturze

Niacynamid jest rozpuszczalny w wodzie, więc aby był efektywny, powinien być zawarty w produktach niespłukiwanych. Jest składnikiem fotostabilnym, nie wymaga więc szczególnej ochrony opakowaniem. W przypadku kosmetyków z niacynamidem bardzo ważne jest pH produktu, które optymalnie powinno wynosić ok. 6. W niższym pH może dochodzić do hydrolizy, w wyniku której powstaje kwas nikotynowy, który może podrażniać skórę. Działanie niacynamidu możemy zauważyć przy stężeniach 2-5%, ale oczywiście jest to sprawa silnie zależna od całości receptury kosmetyku.

Niacynamid jest składnikiem, ktory rzadko powoduje efekty uboczne stosowania na skórze i jest dobrze tolerowany przez większość użytkowników.

Źródła:

1. https://knowledge.ulprospector.com/13816/pcc-formulating-with-niacinamide/ [dostęp 23.11.2022]

2. Topical delivery of niacinamide: influence of neat solvents, https://doi.org/10.1016/j.ijpharm.2020.119137

Sprawdź ten wpis również na